موجود در کتابخانه تخصصی علوم حدیث
نویسنده مطلق مجد، سمانه
موضوع-
راهنمای مکان کتاب-
نوع منبعپایان نامه
تاریخ تولید2020-12-03
دانشکدهعلوم حدیث
رشته تحصیلیعلوم حدیث گرایش تفسیر اثری
سال تحصیل1389
چکیدهبا تامل در نظام تربیتی اسلام در می‌یابیم که هدف نهایی این مکتب تربیت انسان‌های کامل و سعادتمند است که رکن اساسی آن اخلاق می‌باشد. آموزه‌های دینی نشان می‌دهند که تفکر و شناخت از مهم‌ترین راه‌کارهابرای نیل به اخلاق پسندیده و دوری از رذائل است. لذا در کلام خداوند و به تبع آن معصومان(ع) بر شناخت فرد از یک سلسله معرفت‌های بنیادی در مقام اصلاح و مدیریت اخلاق تاکید جدی شده است. بررسی گزاره‌های قرآنی و روایی مرتبط با این موضوع حکایت از آن دارد که شش دسته شناخت در اصلاح و مدیریت اخلاق مهمند. این شناخت انسان از خود و ویژگیهایی که خداوند در اختیار او قرار داده است و نیز ویژگی هایی که به صورت اکتسابی به آن دست می‌یابد. شناخت کرامت انسان سبب دوری از گناهان و پیروی از امیال نامشروع، ناچیز دانستن دنیا و صبر در برابر مشکلات می‌شود. نیز خویشتن شناسی از جنبه پستی آغاز و انجام سبب می‌شود تا انسان از خود بزرگ بینی و تکبر دوری کند. شناخت دیگر، شناخت دنیا است. شناخت واقع بینانه نسبت به دنیا سبب می شود تا انسان با توجه به فنا پذیری دنیا از اندوه، حرص و طمع بپرهیزد و با توجه به سختی های دنیا از جزع دوری کند. توجه به زودگذر بودن دنیا نیز سبب زهدورزی می‌گردد. همچنین توجه به این که زندگی دنیا، زندگی در لحظه حال است، نه در گذشته و نه در آینده سبب می‌شود تا انسان فقط رنج و نگرانی لحظه‌ای را که در آن قرار دارد تحمل کند و صبور باشد. همچنین شناخت ناپایداری و عدم بقای دنیا سبب زهدورزی در دنیا، پرهیز از حرص، عجب و دوری از گناهان می‌شود. همچنین شناخت خدا از جنبه‌های گوناگون موجب برخی تاثیرات اخلاقی دیگر می‌شود، شناخت رازقیت خداوند سبب دوری از ترس از فقر، غم و اندوه، گناه، حرص، طمع و بخل می‌گردد. همچنین شناخت و یقین به قدرت و توانایی او بر انجام هرکاری سبب دوری از خشم و حزن می‌شود. شناخت عظمت و بزرگی خداوند نیز سبب دوری از تکبر و ایجاد خشیت می‌گردد. توجه به علم خداوند سبب رهایی انسان از ترس و اضطراب، دوری از زشتی‌ها و حیاورزی می‌شود. نیز یقین به لطف و رحمت او سبب دوری از غم، اندوه و یاس و نامیدی می‌شود. شناخت دیگری که در متون دینی به کرات به آن اشاره شده است، شناخت پیامد برخی خلق‌ها و اعمال است. این شناخت خود به دو دسته شناخت پیامد نیک اعمال و پیامد منفی اعمال تقسیم می‌شوند. در ذیل شناخت پیامد نیک اعمال مواردی چون آسایش و راحتی دل، برتری و بلندی رتبه، عنایت ویژه خداوند در روز قیامت، ایجاد محبت، برطرف شدن کینه، پاداش و اجر الهی، پیروزی و موفقیت قراردارد و در ذیل شناخت پیامد منفی اعمال مواردی چون از بین رفتم ایمان، ناراحتی و غم، عذاب اخروی و دنیوی، پستی و ذلت، ندامت، کینه و احیاط عمل قراردارد
کلیدواژه ها -
