موجود در کتابخانه تخصصی علوم حدیث
نویسنده صناعی، زهرا
موضوع-
راهنمای مکان کتاب-
نوع منبعپایان نامه
تاریخ تولید2020-12-07
دانشگاهقرآن و حدیث - پردیس تهران
رشته تحصیلیعلوم حدیث، گرایش کلام و عقاید
چکیدهابو الصلاح تقی بن نجم حلبی)م 447ه(یکی از برجسته ترین متکلمان شیعه در دوران نخستین علم کلام شیعه به حساب می آید. تحلیل و بررسی اندیشه های کلامی ابوالصلاح و ارائه یک منظومه فکری از او علاوه بر تبیین و معرفی دقیق دیدگاه های این متکلم بزرگ شیعی، نقش وی را در تطور کلام شیعه در قرن پنجم نشان می دهد. اهمیت بررسی این موضوع زمانی دوچندان می شود که بدانیم حلبی متعلق به دورانی است که فرآیند تکامل شیعه در آن شناخته شده نیست؛ از این رو تدوین و تبیین اندیشه های کلامی متکلمان امامی مذهب، همچون ابوالصلاح حلبی در افزایش آگاهی های ما در این زمینه به طرز چشمگیری راهگشا است.با توجه به این مطالب، رساله حاضر، با هدف پاسخگویی به پرسش های ذیل تدوین گشته است- 1آراو دیدگاه های حلبی در خصوص موضوعات اصلی علم کلام کدام است؟- 2ویژگی های فکری و نظرات خاص و منحصر به فرد حلبی در مباحث کلامی کدام است؟- 3نقش ابوالصلاح در تطور کلام شیعه در قرن پنجم چگونه ارزیابی می شود؟از آثار ابوالصلاح حلبی، تنها سه کتاب تقریب المعارف، الکافی فی الفقه و البرهان علی ثبوت الایمان بر جای مانده است. لذا پژوهش حاضر، بر اساس کتاب های تقریب المعارف، البرهان علی ثبوت الایمان و بخش کلامی کتاب الکافی فی الفقه صورت گرفته است.کاوش در این آثار نشان می دهد که ابوالصلاح حلبی در آراء و نظرات کلامی خود، تا حد زیادی متاثر از سید مرتضی)م 436ه(بوده و پیرو مکتب عقل گرای متکلمان شیعی بغداد است. از مبانی این منهج کلامی که ابوالصلاح حلبی نیز به خوبی در تقریر مباحث کلامی خود از آنها بهره برده است، می توان به مستقل دانستن عقل در تصحیح معارف الهی، اعتقاد به حسن و قبح عمل، استفاده حداقلی از ادله نقلی و اعتقاد به عدم حجیت خبر واحد اشاره کرد.او در برخی از موضوعات کلامی دارای دیدگاه مهمی است. اعتقاد به صرفه در اعجاز قرآن، اعتقاد به جواز رؤیت حضرت ولی عصر)ع(در زمان غیبت کبری توسط اولیای الهی و نیز اعتقاد به کفر دو خلیفه اول، از جمله آنها به شمار می آید همچنین وی در تکامل و انتقال کلام شیعه به متکلمان برجسته پس از خود، همچون کراجکی)م۴۴۹ه (،ابن براج)م ۴۸۱ه (وابن زهره حلبی)م585ه(نیز نقش داشته و توانسته است عالمان بزرگی را به عرصه کلام شیعی معرفی کند
کلیدواژه ها -
