موجود در کتابخانه تخصصی علوم حدیث
نویسنده فروزنده، صدیقه، ۱۳۶۲ -
موضوع-
راهنمای مکان کتاب-
نوع منبعپایان نامه
تاریخ تولید2020-12-02
دانشکدهعلوم حدیث
رشته تحصیلیعلوم حدیث گرایش نهج البلاغه
سال تحصیل1388
چکیدهاخلاق در جنگ از منظر امیرمومنان (ع) جلوه‌ای است از اوج انسانیت و شکوه اخلاق آن حضرت، در عرصه‌ای که جز رنج و خشونت از آن انتظار نمی‌رود. در کشاکش صحنه‌ای چنین خونین نگاه ایشان متکی است بر اصل کرامت و ارزش‌های والای انسانی بر نگرشی الهی. از همین روی آن حضرت نگرش رزمندگان نسبت به خداوند، نسبت به جنگ، نسبت به رزمندگان اعم از نگاه به خود، نگاه به فرماندهی و نگاه به دیگر رزمندگان و نیز دشمن را تبیین می نمابد. از منظر امام(ع) لازم است رزمنده در نگاه خود به خدا، تنها او را بزرگ بشمارد و در پی کسب رضای او باشد. تنها به او تو کل و اعتماد داشته باشد و پیروزی را از او طلب نماید. ایشان جنگ را فرصتی مغتنم برای برپایی دین، نابودی باطل، دفاع از ناموس و آئین، دفع ظلم و دعوت به خدا می داند. ایشان رزمندگان را سربازان الهی بر روی زمین و مبارزان راه حق می‌داند. با چنین رویکردی رزمنده می‌بایست دشمن را انسانی بداند گمراه، در مقابل حق قرار گرفته، ملحد، بیعت شکن و ظالم.تحقق چنین امری یعنی اخلاق در جنگ نیازمند انجام اقداماتی چند و فراهم آوردن تمهیدات لازم است. بدین منظور امام(ع) نسبت به شایستگی‌ها و عملکردهای مناسب رزمندگان و فرماندهان تاکید فرموده، برخورداری از ویژگی‌های دشمن شناسی و موقعیت شناسی برای یکایک رزمندگان را لازم می داند و اقدامات زمینه ساز این مهم از منظر آن حضرت عبارتنداز؛ بهره گیری از آموزش نظامی - تربیتی رزمندگان، انتخاب فرماندهان شایسته، قدردانی و توبیخ، بهره‌گیری از مناجات و عبادات، پرهیز از خودپسندی و دوری از چاپلوسان، رسیدگی به وضعیت اقتصادی و معیشتی سپاهیان و مشورت با ایشان.از منظر امیرمومنان(ع) در جنگ، از حقوقی اخلاقی برخوردار بوده، که رعایت آنها لازم می‌باشد. ایشان حقوق فرماندهان را اطاعت از اوامر آنان بیان نموده و متذکر پرهیز از تخلف اوامر ایشان می شود. رعایت حقوق رزمندگان را هم بر فرماندهان و هم بر دیگر رزمندگان لازم و واجب می داند و نسبت به رعایت عدالت در دادن حق ایشان، مهرورزی و گذشت نبست به ایشان و دفاع از آنان در برابر تهاجم دشمن تاکید فرموده است. در رعایت حقوق دشمن به فراهم آوردن زمینه اصلاح و هدایت وی پس از اتمام حجت، عدم دعوت و آغازگری جنگ در عین برخوردی، صادقانه، پذیرفتن تقاضای صلح و امان خواستن دشمن و رد ننمودن آن، به کار نبردن خدعه و نیرنگ پس از پیمان صلح، پرهیز از ناسزاگویی به دشمن، رعایت حد اعتدال و عدم افراط درباره دشمن شکست خورده و عفو او و رعایت حقوق اسیران دشمن تاکید فراوان نموده است. در منشور اخلاقی امیرمومنان(ع) حفظ اسرار نظامی، فرار نکردن از جبهه، حفظ اتحاد و همبستگی، رعایت حقوق غیر نظامیان و حقوق طبیعت و حفظ حریم‌ها و حدود الهی از حقوق جنگ به شمار می‌آید
کلیدواژه ها -
